Abstract
Cognitive semantics, which has gained acceleration in the last ten years, is a point of view that sees individual’s perception and cognitive level as variables in meaning production process. Utilizing theories in psychology, one of the most important concepts put forward in the aforesaid discipline is active zones, which argues that meaning is a production related to conceptualization and perception. Active zone constructions in adjectives can be discussed as a cognitive structure that helps to display under what conditions and how the cognitive mappings of the adjective and the described noun can vary. In this study, it is aimed to reveal the dynamics in active zone constructions in Turkish shape adjectives in terms of the adjective yuvarlak. Within this perspective, co-occurrence appearances of the research topic adjective are obtained through Turkish National Corpus v3 and active zone constructions are analysed with content analysis method.
References
- Aksan, Y., Aksan, M., Koltuksuz, A., Sezer, T., Mersinli, Ü., Demirhan, U. U., Yılmazer, H., Atasoy, G., Öz, S., Yıldız, İ. ve Kurtoğlu, Ö. (2012). Construction of the Turkish National Corpus (TNC). Calzolari, N., Choukri, K., Declerck, T., Doğan, M. U., Maegaard, B., Miriani, J., Odijk, J. ve Piperidis, S. (Yay. haz.) içinde, Proceedings of the Eight International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC 2012). İstanbul, Türkiye. http://www.lrec-conf.org/proceedings/lrec2012/papers.html. Cruse, A. (2000). Meaning in language: An introduction to semantics and pragmatics. Oxford: Oxford University Press.
- Erkuş, A. (2009). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Evans, V. (2007). A glossary of cognitive linguistics. Edinburgh: Edinburgh University Press.
- Evans, V. (2012). Cognitive linguistics. Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science. 3 (2), 129–141.
- Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş. (Çev. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu) Ankara: Anı Yayıncılık.
- Gündoğdu (2019) Türkçede etkin alanların bilişsel anlambilim açısından incelenmesi: “kırmızı” sıfatı örneği. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, MEUDED. 16 (2), 111-133.
- Langacker, L. (1999). Grammar and conceptualization. Berlin / New York: Mouton de Gruyter.
- Langacker, L. (2004). Metonymy in grammar. Journal of Foreign Languages. 6, 2-24.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
- TDK (2011). Türk Dil Kurumu Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Abstract
Anlam üretim sürecinde bireyin algısını ve bilişsel düzlemini en önemli değişken olarak ele alan bilişsel anlambilim çalışmaları özellikle son on yılda büyük bir ivme kazanmıştır. Psikoloji alanındaki kuramlardan da yararlanarak anlamın algı ve kavramlaştırmaya ilişkin bir üretim olduğunu savunan söz konusu disiplin çerçevesinde ortaya konan terimlerden biri de etkin alanlardır. Etkin alan kurulumları büyük oranda sıfatlar ve eylemler üzerinde gözlemlenmekle beraber, sıfatlarda etkin alanlar sıfat ve gönderimde bulunduğu ada ilişkin bilişsel eşleşmelerin hangi koşullarda ve ne şekilde çeşitlenebileceğini ortaya koymaya yardımcı olan bilişsel bir yapılanma olarak ele alınabilir. Bu çalışmada Türkçe biçim sıfatlarında etkin alan kurulumundaki dinamikleri yuvarlak sıfatı üzerinden ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu perspektifle araştırma konusu sıfatın Türkçe Ulusal Derlemi v3 (TUD v3) aracılığıyla bağımlı dizin görünümlerinden yararlanılmış ve söz konusu bağımlı dizinlerdeki kurulumlar içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir.
References
- Aksan, Y., Aksan, M., Koltuksuz, A., Sezer, T., Mersinli, Ü., Demirhan, U. U., Yılmazer, H., Atasoy, G., Öz, S., Yıldız, İ. ve Kurtoğlu, Ö. (2012). Construction of the Turkish National Corpus (TNC). Calzolari, N., Choukri, K., Declerck, T., Doğan, M. U., Maegaard, B., Miriani, J., Odijk, J. ve Piperidis, S. (Yay. haz.) içinde, Proceedings of the Eight International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC 2012). İstanbul, Türkiye. http://www.lrec-conf.org/proceedings/lrec2012/papers.html. Cruse, A. (2000). Meaning in language: An introduction to semantics and pragmatics. Oxford: Oxford University Press.
- Erkuş, A. (2009). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Evans, V. (2007). A glossary of cognitive linguistics. Edinburgh: Edinburgh University Press.
- Evans, V. (2012). Cognitive linguistics. Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science. 3 (2), 129–141.
- Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş. (Çev. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu) Ankara: Anı Yayıncılık.
- Gündoğdu (2019) Türkçede etkin alanların bilişsel anlambilim açısından incelenmesi: “kırmızı” sıfatı örneği. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, MEUDED. 16 (2), 111-133.
- Langacker, L. (1999). Grammar and conceptualization. Berlin / New York: Mouton de Gruyter.
- Langacker, L. (2004). Metonymy in grammar. Journal of Foreign Languages. 6, 2-24.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
- TDK (2011). Türk Dil Kurumu Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 30, 2020 |
| Published in Issue | Year 2020Volume: 31 Issue: 2 |
Cited By
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 (CC BY-NC-ND) International License.
Journal DOI: 10.18492/dad