Dilbilim Araştırmaları Dergisi

Öz

 Dublinliler, James Joyce’un tüm öykülerinin toplandığı kitaptır. Öyküler,

kendi özledikleri hayatları yaşamak ve tasarılarını gerçekleştirmek yeteneğinden

yoksun çeşitli kişilerin portrelerini çizer. Bu insanların tümü neredeyse garip bir

felce uğramış gibi hareket etme yeteneğinden yoksundurlar. Paylaştıkları ortak yazgı

Dublinli olmaktır ve sanki bu kent onları manevi bir tutsaklığın pençesinde kıskıvrak

bağlamıştır. Dublin onları pısırık, korkak ve iki yüzlü insanlara dönüştüren bir

karabasan kentidir. Bu öykülerin temasının AHLAKİ BİR ÇÖKÜNTÜ İÇİNDE

BULUNAN BİR AVRUPA BAŞKENTİ OLAN DUBLİN olduğu konusunda

eleştirmenler birleşmektedirler. Joyce’un İngiliz yayımcısı Grant Richards’a

Trieste’den yazdığı mektuplardan, zaten onun okuyucusuna iletmek istediği iletinin

bu olduğunu kesin olarak biliyoruz (Ellman, 1966). O halde Joyce ve okuyucusu

arasında gerçekleşen başarılı bir iletişim ediminden söz edilebilir. Ancak Joyce’un

hedeflediği anlamın bu olduğunu bilmemiz, hatta onun bu öyküleri “titizlikle

kotarılmış bir art niyetli üslup” içinde yazmış olduğunu ileri sürmesi bile bu kitabın

eleştirmen/okuyucu üstünde yaptığı etkiyi açıklamaya yetmiyor. Çünkü Peake’nin

(1980: 7) ileri sürdüğü gibi bu öykülerde “art niyetli bir üslup” bir yana bir üslup

bütünlüğünden bile söz etmek güç olmaktadır. Öyleki, 1950’lerde D u b lin lile r

üzerine yazan bir dizi eleştirmen, kitabı oluşturan 15 öyküyü gevşek yapılı ve

episodik bulmuşlar ve daha da ileri giderek onları “önemsiz” bulmuşlardır.