Sözeylemler Bağlamında Türkçe'de Kibarlık İmleri

Seran Doğançay Aktuna; Sibel Kamışlı

Sözeylemler Bağlamında Türkçe'de Kibarlık İmleri

Year 1997, Dilbilim Araştırmaları 1997, 133 - 141, 01.01.1997

Seran Doğançay Aktuna Sibel Kamışlı

Abstract

Bu çalışmada Türklerin konumlan kendilerine eşit olmayan muhataplarıyla konuşurken yaptıkları düzeltme ve aynı fikirde olmadıklarını belirtme gibi tehdit/ mahcup edici (face-threatening) iletişiminde sözcüklerinin etkisini yumuşatmak için kullanmayı tercih ettikleri kibarlık imleri incelenmektedir. Edimbilimdc merkezi bir kavram ve edimsel edincinin (pragmatic competence) temel bir bölümü olan kibarlık üzerine kuramlar, insanların sosyokültürel olarak uygun iletişim stratejileri kullanarak sosyal ilişkileri nasıl kurduklarını, sürdürdüklerini ya da desteklediklerini açıklamaya çalışır. Kibarlık üzerine yapılan çalışmalar, kibarlığın iletişimdeki işlevlerinin, dilsel imlerinin araştırılmasını ve bu kavramın evrenselliğinin sınanmasını içerir. Karşılıklı iletişim içindeki insanların bir diğerinin 'itibar gereksiniminin' (face), yani olumlu bir benlik-imgesi (self-image) yansıtma gereksinimlerine ve başkaları tarafından onaylanma arzularına nasıl uyduklarını açıklamak için değişik kibarlık kuramları öne sürülmüştür. Lakoff (1977) ve sonra Leech (1983) Grice'ın maksimlerine benzer bir dizi kibarlık maksimi önermişlerdir;
(Lakoff un 'Dayatma/uzak dur' ya da Leech'in 'Diğer kişiye maliyeti enaza indir. Diğer kişi için kan ençoklaştır' (bkz. Fasold 1990:159).

Keywords

Year 1997, Dilbilim Araştırmaları 1997, 133 - 141, 01.01.1997

Seran Doğançay Aktuna Sibel Kamışlı

Abstract

There are 0 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Journal Section	Research Articles
Authors	Seran Doğançay Aktuna Sibel Kamışlı
Publication Date	January 1, 1997
Published in Issue	Year 1997 Dilbilim Araştırmaları 1997

Cite

APA	Doğançay Aktuna, S., & Kamışlı, S. (1997). Sözeylemler Bağlamında Türkçe’de Kibarlık İmleri. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 8, 133-141.

Article Files

Full Text

This work is licensed under a

Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 (CC BY-NC-ND) International License.

Journal DOI: 10.18492/dad