Dilbilim Araştırmaları Dergisi

Öz

Aşağıda (1) ve (2) numaralı örneklerde gösterilen yer değişikliği ve durum değişikliği eylemlerinin tümleci konumundaki Ölçüm (ad) Öbeklerinin (ÖÖ) arasında, yüzeysel olarak birbirlerine benzemelerine karşın, önemli farklar bulunur.
(1) Ahmet 400 metre koştu (yer değişikliği eylemi)
(2) Gemi 400 metre battı (durum değişikliği eylemi)
Yer değişikliği eylemlerinin tümleci olan öö'leri belirtme durum takısı "yi kabul eder ve edilgen tümcelerde özne konumuna gelebilir. Diğer yandan, durum değişikliği eylemlerinin tümleci olan ÖÖ'leri ne belirtme durum takısı kabul edebilir ne de edilgen bir tümcenin öznesi olabilir. Bu yazıda her iki ÖÖ türünün de eylemi ile aynı yapısal ilişki içinde olduğu, ve aşağıda da görüldüğü gibi sözdizimine tümleç olarak girdiği, buna karşılık aradaki sözdizimsel ayrımların ise bu ÖÖ'lerinin (1) ve (2)'de verilen eylem türleriyle farklı tarz bir ilişkide bulunuyor olmasından kaynaklandığı öne sürülecektir.