Biçim ile anlamı tümleşik ve bağıntısal bir şemaya yerleştiren bilişsel dilbilim, çokanlamlılığı dilin doğal ve içkin bir özelliği olarak değerlendirmektedir. Böylece geleneksel görüşte dilbilgisel düzlemde incelenen işlev sözcükleri de farklı dinamikler üzerinden anlam temelli bir perspektifle araştırma konusu yapılabilmektedir. Bu çalışmanın amacı içinde ilgecinin çokanlamlılık görünümlerini bilişsel dilbilim paradigması çerçevesinde imge şematik dönüşümler, uzanımlar ve metaforik yapılanmalar kapsamında sahnelerarası ilişkilerle ortaya koymaktır. Betimsel bir niteliğe sahip araştırmanın veriseti, ilgecin bağlamsal görünümlerini kapsayan, Türkçe Ulusal Derlemi 3.0 derlem sorgusu aracılığıyla elde edilmiş 3500 bağımlı dizinden oluşmaktadır. Araştırma konusu ilgecin kapsama öntür uzanımıyla bağıntılı dört farklı imge şeması dönüşümüne uğradığı, bununla birlikte dört farklı periferik uzanıma sahip olduğu, ayrıca imge şemalarına metaforik yorumların da eklenmesiyle farklı anlamsal ağların elde edildiği ulaşılan önemli sonuçlar arasındadır.
Cognitive linguistics, which places form and meaning in an integrated and relational scheme, considers polysemy as a natural and inherent feature of language. Thus, function words, which are examined on the grammatical level in the traditional view, can also be researched with a meaning-based perspective through different dynamics. The aim of this study is to reveal the polysemy properties of the postposition içinde within the framework of cognitive linguistics paradigm, and to reveal the inter-scene relations within the scope of image schematic transformations, extensions, and metaphorical constructions. The dataset of the research, which has a descriptive nature, consists of 3500 concordances obtained through the Turkish National Corpus 3.0 corpus query, which includes the contextual views of the postposition. As a result, the postposition içinde is observed with four different image schema transformations related to the containment prototype extension, it also has four different peripheral extensions, and different semantic networks are obtained by adding metaphorical interpretations to the image schemas.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Dil Çalışmaları, Dilbilim |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024Cilt: 35 Sayı: 1 |
Bu eser
Dergi DOI:10.18492/dad