Dilbilim Araştırmaları Dergisi (DAD) (Journal of Linguistics Research), 1990'dan beri yayınlanan akademik bir dergidir.
Derginin temel amacı, Türkiye'de genel dilbilimin gelişimini desteklemek ve bu alandaki nitelikli bilimsel yayınları özendirmektir. Herhangi bir dil sınırlaması olmamakla birlikte, öncelikli olarak Türkçe ve Türkiye’de konuşulan dillerle diğer Türk dillerindeki çağdaş dilbilim kuram ve yaklaşımlarını temel alan, Türkçe veya İngilizce yazılmış kuramsal ve uygulamalı dilbilim makaleleri yayınlanmaktadır. Yayınlanacak makalelerin çağdaş dilbilimin bakış açısı, ilke, yöntem ve kuramlarına uygun, özgün, nitelikli ve akademik ölçütlerle uyumlu çalışmalar olması beklenmektedir.
Dergiye gönderilen makaleler başka bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere gönderilmemiş özgün çalışmalar olmalıdır. Dergide i) araştırma makalesi, ii) derleme/tanıtım yazısı (alanyazın tanıtımı) ve iii) kitap eleştirisi olmak üzere temelde üç tür makale yayınlamaktadır. Gönderilen makaleler, genel akademik nitelikleri bağlamında ve yayın ilkeleri ve dergi kapsamına uygunlukları açısından öncelikle Editör Kurulu’nun ön değerlendirmesinden geçmekte, uygun bulunan çalışmalar bilimsel değerlendirme sürecine alınmaktadır. Çalışmaların bilimsel değerlendirme sürecine alınmasında aranan ölçütler aşağıda ayrı ayrı açıklanmıştır.
Araştırma Makalesi
Bilimsel değerlendirme sürecine alınacak araştırma makalelerinde kapsama uygunluk açısından aranan zorunlu nitelikler şunlardır:
• Çağdaş dilbilim yaklaşım ve kuramlarına dayanan ve açıkça belirlenebilen bir kuramsal çerçeveye sahip olmak,
• Ele alınan dilbilimsel sorunun bu kuramsal çerçeve (ya da ilişkili uygulamalı yaklaşım) doğrultusunda açıkça tanımlanması ve bu çerçeveye uygun bir tartışma yürütülmesi,
• Çalışmanın açık, dilbilimsel sonuçlar ve(ya) kuramsal/uygulamalı sezdirimler içermesi,
• Kaynakların ve terimcenin ele alınan konu ve bu konuya ilişkin dilbilim alanyazınıyla uyumlu ve güncel olması.
Dergiye kabul edilecek yazıların bir kuramsal çerçeve içermesi beklenmekle birlikte, kuramsal yönelim konusunda herhangi bir kısıtlama söz konusu değildir. Bu doğrultuda, belirli bir kuramsal çerçeveye dayanan hem kuramsal hem de uygulamalı çalışmalar kabul edilmektedir.
Dikkat edilmelidir ki, dil, dilbilim dışında filoloji, ruhbilim, eğitimbilim, toplumbilim, yazınbilim gibi kimi diğer disiplinlerin de inceleme nesnelerinden biridir. Ancak, bilindiği gibi, bir dil verisini ele alan her çalışma dilbilimsel değildir. Bu anlamda, dergiye kabul edilecek çalışmaların doğrudan bir dilbilim alanına ait olmasına, sonuç ve sezdirimleri açısından ilgili dilbilim alanına dönüt vermesine ve yukarıda sınırları belirlenen kapsama uygunluğuna özellikle dikkat edilmektedir. Örneğin, sonuçları bir dil yapısının anadil veya yabancı dil olarak öğretimini ilgilendiren bir araştırma dilbilime değil, eğitimbilime dönüt vermektedir. Bu nedenle, bu türden çalışmalar derginin ilgi alanı dışındadır. Benzer bir biçimde, dilbilimsel nitelikli bir kuramsal çerçeveye dayanmadan bir dile ilişkin çeşitli dilbilgisel olgular hakkında gözlem, betimsel saptama ve yorumların yer aldığı bir çalışma da yine derginin kapsamı dışındadır.
Derginin bu örneklerle açıklanmaya çalışılan kapsamına uygun olmayan makale başvuruları doğrudan reddedilmektedir.
Araştırma makaleleri için, başvuru aşamasında çalışmanın içeriği ve kapsama uygunluğu hakkında kısaca bilgi veren “Araştırma Makalesi Tanıtım Formu”nun doldurularak diğer dosyalarla birlikte Dergipark platformuna yüklenmesi gerekmektedir.
Derleme/Tanıtım Yazısı
Bu türe giren makaleler görece az bilinen bir dilbilim alanını ya da belirli bir dilbilimsel konu/olgu hakkındaki çalışmaları/alanyazını tanıtan çalışmalardır. Bu tür çalışmalarda aranan temel nitelik, ilgili alan ya da konuya ilişkin çalışmaları tanıtırken genel ve gerekirse eleştirel bir değerlendirmenin de yapılması ve alan veya konuya dair kapsamlı bir kaynakçanın sunulmasıdır.
Kitap Eleştirisi
Bu türdeki makaleler, çeşitli niteliklerdeki dilbilim kitaplarını tanıtmayı amaçlayan çalışmalardır. Bu çalışmalarda, tanıtılan kitabın yalnızca bir özeti değil, ilgili alanyazına katkısı göz önüne alınarak eleştirel bir değerlendirmesinin yapılması beklenmektedir.
Her üç tür makale başvurusu için yukarıda sıralanan ölçütler çerçevesinde bilimsel değerlendirme sürecine alınmaya uygun bulunan çalışmalar kör hakemlik sürecine dahil edilir ve alanında uzman en az iki hakemin görüşleri doğrultusunda alan editörü (veya gerektiğinde Editör Kurulu) tarafından yayına uygunluğu açısından değerlendirilir. Yayına uygun bulunmayan yazılar için kör hakemlik süreci en fazla iki tur devam ettirilir. İki tur sonucunda hala uygun bulunmayan yazılar için değerlendirme süreci sona erer. Editörler, özgül durumun gereklerine ve yayın planlamasına bağlı olarak, bu sürecin devam ettirilmesine karar verebilir. Gönderilen tüm yazılar için, son kararı Editör Kurulu verir.
Dilbilim Araştırmaları Dergisi’nde Haziran ve Aralık aylarında yayınlanan düzenli sayılara ek olarak özel sayılar da yayınlanabilir. Bu bağlamda, dergi editörleri araştırmacıları konuk editörlüğe davet edebilir veya dergi kapsamına giren konularla ilgili özel sayı düzenlemek isteyen akademisyenler Yayın Kurulu’na bireysel olarak da başvurabilir. Özel sayılarda yayınlanacak makaleler, diğer sayılarda olduğu gibi dergi kapsamına uymak ve hakem değerlendirmesinden geçmek zorundadır.
Dergide yayınlanan yazılar, Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC-BY-NC-ND 4.0) lisansı ile lisanslanmaktadır.
Derginin Yayın Kurulu, Yayın Etiği Komitesi (COPE) kriterlerine uymayı taahhüt eder.